Gelukkige teams in de zorg… hoe dan?
Op Clubhouse ging ik in gesprek over ‘Gelukkige teams in de zorg’ met zorgprofessionals Madeleen de Vos, Anjani Koldenhof en Irma Janssen. Wat maakt een team eigenlijk gelukkig? En wat is de rol van de teamcoach?
Want is dat niet wat we allemaal willen: teams die gelukkig zijn en waarin mensen het gevoel hebben dat ze ertoe doen en dat zij met elkaar staan voor een doel. Want dat kwam al heel snel naar voren; in een gelukkig team is er een basis van vertrouwen waarin verschillen er kunnen en mogen zijn zonder dat deze blijven hangen.
Jeanneke Bruning
Wat maakt een team een gelukkig team?
Madeleen de Vos-Bisseling (al ruim vijftien jaar zorgprofessional) heeft ervaring met het werken in gelukkige teams maar ook met teams waarin het niet lekker liep. Een gelukkig team ervaart zij als een team dat zeer duidelijke kaders heeft en waarbij het team binnen deze kaders de ruimte krijgt om zelf te bepalen hoe een en ander aan te lopen. De inzet van intervisie helpt enorm om met elkaar in gesprek te gaan en vertrouwen op te bouwen. Dat zorgt er ook voor dat verschillende meningen en inzichten er kunnen zijn en uitgesproken worden. Teamleden zoeken met elkaar naar een goede oplossing. Vanuit praktisch oogpunt helpt het wanneer het team divers is opgebouwd qua leeftijd en qua ervaring.
Observaties die Irma Janssen (ruim 22 jaar ervaring in de zorg onder andere als manager) en Anjani Koldenhof-Kandhai direct herkenden. Vanzelfsprekend wil iedereen een gelukkig team maar helaas zijn de ervaringen van deze drie professionals dat ze veel vaker te maken hebben met een team dat niet lekker loopt dan met een team dat dit wel doet. Met als resultaat dat het lastig(er) is om goede zorg te leveren.
Ik vroeg me direct af of het dan nog verschil maakt of je in een zelforganiserend team werkt of niet. Binnen de zorg wordt er de laatste jaren veel gewerkt vanuit het idee van zelforganisatie en dat dit medewerkers meer eigen verantwoordelijkheid geeft en daarmee gelukkiger maakt. Irma heeft als manager van deze teams ervaren dat het zelforganiserende principe niet automatisch ook zorgt voor meer geluk.
Hoe reageer je op niet-gelukkige teams?
Mijn sprekers waren het heel snel eens dat niet-gelukkige teams zorgen voor een mindere kwaliteit van de zorg met meer ontevreden medewerkers en klanten als gevolg. Veel ongenoegen is merkbaar onder de oppervlakte en in de wandelgangen; zaken worden niet uitgesproken en dit kan zelfs leiden tot escalaties.
Anjani gaf zelfs aan dat zij teams gekend heeft waarvan de medewerkers het bijna opgegeven hadden zich nog echt in te spannen om de samenwerking te verbeteren. Dit is toch te gek voor woorden, dat mensen het eigenlijk opgeven! In die situatie lukt het ook niet echt meer om een team omhoog te helpen. Ja, er moet dan van de grond af aan opnieuw opgebouwd worden.
Gelukkige teams in de zorg… hoe dan?
De drie professionals geven aan dat het juist belangrijk is om iemand erbij te zoeken in wie het team vertrouwen heeft. Het liefst iemand die onafhankelijk is. Met deze persoon kan er gebouwd worden aan vertrouwen, aan het zetten van kaders en het maken van duidelijke afspraken zodat mensen weer beter kunnen samenwerken. Net zo belangrijk is het investeren in teams.
En ja, soms is het noodzakelijk dat teams helemaal van de grond af aan opnieuw opgebouwd worden of zelfs helemaal van samenstelling veranderen.
De algemene conclusie is dat investeren in teams méér oplevert dan dat het kost en dat je als teamcoach en leidinggevende het team volledig moet gaan ondersteunen en coachen en dit – uiteraard – doet vóórdat een team niet meer functioneert.
Jeanneke Bruning is zelfstandig coach. Na jaren gewerkt te hebben als muziektherapeute en later als leidinggevende in de zorg, beschikt zij over een brede ervaring. Zij is licentiehouder bij Rendement van Geluk, aangesloten bij de NOBCO (Nederlandse Orde van Beroepscoaches) en maakt gebruik van de ethische beroepscode en de klachtenregeling van de NOBCO.
In september geeft zij de training ‘Van coach naar teamcoach’. Voor meer info zoals inhoud, datum en tarief kun je contact met Jeanneke opnemen.